Na een leven samen is geen afscheid nemen geen optie

In Nederland leven momenteel naar schatting 310.000 mensen met dementie. Door de vergrijzing zal dit aantal naar verwachting stijgen naar 390.000 in 2030 en 620.000 in 2050.

Van de huidige groep mensen met dementie zijn er ongeveer 15.000 jonger dan 65 jaar. Daarmee groeit ook het aantal uitvaarten waarbij een naaste met dementie betrokken is. Maar hoe geef je die persoon een passende rol tijdens het afscheid?

Als dementievriendelijke uitvaartverzorger help ik families bij deze vaak lastige keuzes. Mensen vragen zich af: Moeten we oma wel vertellen dat opa is overleden? Kan ze afscheid nemen? Nemen we haar mee naar de uitvaart? Begrijpelijke zorgen. Maar na een leven samen verdient ook zij haar moment van afscheid.

Recht op afscheid, ook met dementie

Dementie verandert het geheugen. Vergelijk het met een boekenkast waar steeds meer boeken verdwijnen – herinneringen raken zoek. Nieuwe informatie blijft niet hangen, en wat vergeten is, komt vaak niet meer terug. Toch blijft er altijd iets van de mens aanwezig. Emoties, gebaren, sfeer – die blijven binnenkomen. Daarom is het zó belangrijk dat iemand met dementie niet buitengesloten wordt van een afscheid.

Een plan D – van Dementie

Samen met de familie maak ik een persoonlijk plan, waarin we rekening houden met de situatie van de betrokkene met dementie. Denk aan begeleiding door een vertrouwd gezicht, een tastbaar aandenken aan de overledene, en een rustige plek na afloop. Tijdens de uitvaart benoem ik ook dat er ruimte is voor onverwachte momenten – zodat er begrip is als iemand spontaan iets zegt of doet.

Oma krijgt een plek, maar staat niet centraal. De familie krijgt zo ruimte om afscheid te nemen, wetend dat oma erbij is – op een manier die voor iedereen veilig en respectvol voelt.

Ieder mens verdient afscheid

Ook iemand met dementie heeft recht op een afscheid. Ze mag weten dat haar partner is overleden – en misschien moet dat vaker worden verteld. Maar ergens in haar zit nog steeds die vrouw met een leven vol liefde, wijsheid en herinneringen. Zij verdient het om betrokken te worden.

Wil je meer weten over dementievriendelijke uitvaartzorg?

Stel gerust hier jouw vraag.

Ina van Dusschoten